Uraza

Wewnętrzny bunt

W rozmowach z osobami, którym towarzyszę, słyszę często stwierdzenie: „Czuję się urażony”. Urazić kogoś oznacza znieważyć go, zranić, zadać mu cierpienie, zaszkodzić mu. Uczucie urazy jest reakcją na czyjeś raniące słowa, obraźliwe gesty, krzywdzące postępowanie. Język niemiecki wiąże urazę z chorobą: gdy spotka mnie uraza (Kränkung). czuję się, jakbym był chory (krank) – jestem pozbawiony energii, apatyczny i osłabiony. Nie czuję w sobie siły i odwagi do życia. Znika chęć do mierzenia się z jakimikolwiek wyzwaniami. Jestem jakby sparaliżowany. W swoim wnętrzu czuję zaś bunt.
Poczucie urazy zaprasza mnie, aby zadać sobie pytanie: Czy druga osoba naprawdę mnie obraziła? Czy chciała mnie świadomie zranić? A może jej słowa dotknęły we mnie chorego miejsca? Może odsłoniły jakąś trawiącą mnie przypadłość? Często czuję się urażony dlatego, że drugi człowiek przypomina mi o czymś, czego sam w sobie nie potrafię zaakceptować. Nie chce mnie urazić, ale jednak robi to. Gdy ktoś trafia w mój czuły punkt, często zaczyna we mnie krzyczeć zranione, obrażone dziecko. Słowa, które słyszę, przenoszę na własne doświadczenia z rodzicami. Być może ton rozmówcy przypomina mi ten, jakim zwracali się do mnie matka lub ojciec. Czuję się wtedy urażony, choć drugi człowiek wcale nie chciał mnie dotknąć.
Dobrze będzie, jeśli powiem drugiej osobie o swoim uczuciu, nie mam jednak prawa czynić jej z tego zarzutu, mówiąc: „Obraziłeś mnie”. Zamiast tego powinienem się posłużyć „komunikatem «ja»”, poinformować rozmówcę, że czuję się urażony. Wtedy pozostawię mu swobodę zareagowania na moje słowa. Rozmówca nie musi się bronić. Może w wolności zastanowić się, czy jego zachowanie nie miało mimo wszystko na celu dotknięcia mnie. Jeżeli nawet tak nie było, to być może zrozumie, że jego słowa, wypowiedziane w dobrej intencji, wywołały w drugim człowieku uczucia, których zupełnie się nie spodziewał. W takiej sytuacji nie powinien obarczać się poczuciem winy, lecz przyznać drugiemu prawo do odczuwania urazy. Uzyskane informacje uczynią go wraz może mnie urazić, i uświadomią mi sfery, w których nie osiągnąłem jeszcze wewnętrznej harmonii. Będzie mógł zareagować, przepraszając mnie: „Nie miałem takich intencji”. Może też zrozumieć uczucia drugiej osoby, nie czyniąc sobie wyrzutów sumienia. Osoba urażona ma za zadanie potraktować swoje emocje serio, ale i zastanowić się nad ich głębszymi przyczynami; i zaakceptować siebie w sferze, w której czuje się zraniona.